Eindexamen Expositie; Het HEM; National Fine Arts Graduate Show 2020 – All In

Het begin van een carriere als kunstenaar is nooit eenvoudig geweest en zal het ook nooit worden. Voor de lichting van 2020 is het om de inmiddels overbekende redenen een stuk lastiger geworden. Alle stabiliteit die de academie bood veranderde in totale chaos. Ineens zaten al die studenten in te krappe kamertjes opgesloten waar ook nog ergens werk gemaakt diende te worden voor de eindexamens, waarvan de exposities in veel gevallen niet door gingen. Wat de afsluiting van een studie moest zijn veranderde in een eenzaam zwart gat. Daar zaten ze dan in dat kamertje met hun eindexamenwerk en een waardeloos diploma.

Een jaar later krijgen de 175 jonge kunstenaars de kans om alsnog hun eindexamenwerk te tonen aan een breder publiek in het HEM. Zonder enige selectie zijn hier alle alumni van Groningen tot Maastricht tot Amsterdam bij elkaar te zien. Gewoon, allemaal op één plek. Waarom dit niet eerder gedaan is, is mij een raadsel. Het heeft ontzettend veel voordelen voor zowel de kunstenaars als de bezoekers. Niet langer doet de geografische ligging van de academie er toe, een academie wordt niet over het hoofd gezien omdat het niet in een hippe stad ligt. Ook is ruimtegebrek of organisatie van de academie geen excuus meer voor slechte presentaties. Geen enkele kunstenaar hoeft zijn werk te verstoppen in een obscuur hoekje van de academie omdat dat nog de enige resterende plek is. Kortom, het hele speelveld is voor alle jonge kunstenaars hetzelfde geworden.

Natuurlijk, zijn er ook kanttekeningen te plaatsen. Ogenschijnlijke middelmatigheid verdwijnt er als bomen in het bos. Sommige werken hebben net iets meer tijd nodig of kunnen de grote monumentale ruimte net iets minder goed aan. Juist omdat veel jonge kunstenaars het nu moesten doen met lastige ateliersituaties kan ik me indenken dat sommigen minder goed uit de verf komen dan ze anders zouden doen.

Toch denk ik dat de nadelen niet opwegen tegen de enorme voordelen. En het moet gezegd worden, het HEM blijkt hiervoor een perfecte locatie. Hoewel de ruimtes monumentaal zijn, is er voldoende diversiteit in de ruimtes dat er voor ieder soort oeuvre wel een plek te vinden is. En niet geheel onbelangrijk, plek is er meer dan genoeg.

Een algemene analyse op deze lichting doet de enorme diversiteit van de kunstenaars geen eer. En hoewel de pandemie een enorme stempel op ze gedrukt zal hebben is dat (gelukkig) nergens terug te zien of te merken. Als er iets is dat opvalt is hoe hoog de lat dit jaar lag. Er is in 2020 veel talent afgestudeerd.

Hier volgt een beeldverslag van wat er zoal allemaal te zien is en wat er zoal om diverse redenen opviel. (Er vonden op het moment dat ik er was geen performances plaats en heb ik niet alle films kunnen zien. Dus die vallen hier buiten het verslag)

Deze eindexamenexpositie is nog tot en met zondag te bezoeken bij Het HEM te Zaandam. Wel op inschrijving en ik begreep dat er al een enorme wachtlijst was…