In zijn leven schilderde Rembrandt ongeveer 300 schilderijen. Daarvan bevinden pakweg 40 schilderijen zich in Nederlandse publieke collecties waarvan het Rijksmuseum er met 22 schilderijen de meeste heeft. Op dit moment is in het H’ART Museum de Leiden collectie te gast en die namen 17 extra schilderijen mee naar Amsterdam. De vraag is dan direct of dat een aanvulling is tegenover het Rijksmuseum. En dat is, tot op zekere hoogte, niet het geval. Het Rijksmuseum heeft topstukken, denk aan de Nachtwacht, de Staalmeesters en het Joodse Bruidje. De Leiden Collectie heeft vooral vroegere werken. Als onderdeel van het oeuvre van Rembrandt, maar geen dragende hoogtepunten. De andere meester naar wie de tentoonstelling “van Rembrandt tot Vermeer” naar vernoemd is, wordt in de Leiden Collectie vertegenwoordigd met een enkel schilderij. Een wat onhandig geschilderde dame aan een virginaal. Dat was eerder al te zien bij de recente grote Vermeer-tentoonstelling in het Rijksmuseum (2023). Ook hiervoor geld dat het Rijksmuseum en het Mauritshuis de topstukken hebben, en dat dit maar een vreemde eend in de bijt is. Het wordt hier getoond als de grote apotheose van de tentoonstelling, maar slaagt er niet echt in om die climax te realiseren. Daarvoor is het schilderij niet alleen onvoldoende representatief voor waar we aan denken bij een Vermeer, het is ook ver uit het meest matige werk van Vermeer. Voor de Rembrandt’s en Vermeer hoef je dus nu niet naar H’ART Museum te gaan. Het is geen aanvulling op het reeds bestaande aanbod in Nederland tenzij voor de echte liefhebber. De thematisch ingedeelde tentoonstelling probeert inzage te geven in de leefwereld van Rembrandt zodra hij vanuit Leiden naar de bruisende stad Amsterdam komt, zoals bijvoorbeeld de mode van die periode . Het lukt redelijk goed om Amsterdam qua sfeer inzichtelijk maar eigenlijk is de catalogus daar veel beter in geslaagd met uitgebreide achtergronden over wat er in de stad op dat moment gaande was. Inhoudelijk blijft de tentoonstelling een beetje eendimensionaal en voor de topstukken van Vermeer en Rembrandt kun je dus beter elders terecht.
Dit klinkt allemaal niet als een aanbeveling voor de tentoonstelling. Dat zou een vergissing zijn. Je gaat niet voor de obligate Rembrandts of Vermeer, je gaat voor de andere meesters die in de Leiden Collection zitten. Denk hierbij aan Dou, de Van Mieris-dynastie, Metsu, van Musscher, Lastman en Schalcken. Schilders die doorgaans overschaduwt worden door topstukken van Rembrandt en Vermeer, komen hier goed uit de verf. Ook hiervan is het overgrote deel handzame formaten op paneel, maar dat was in tegenstelling tot Rembrandt juist precies waar deze schilders in uitblinken. Die werken krijgen hier allemaal de ruimte. Denk bijvoorbeeld aan het opmerkelijk hedendaags lijkende zelfportret van Jan Lievens. Of de prachtige kledij op de werken van Aert de Gelder, met een paar penseelstreken direct overtuigend. Deze werken komen nu volledig tot hun recht. Het zijn misschien niet de namen die hordes toeristen trekken, maar wel de werken die deze tentoonstelling de moeite waard maken.
H’ART OverzichtH’ART OverzichtH’ART OverzichtAert de Gelder – Een koning uit het oude testament, waarschijnlijk Salomo – Olieverf op doek, circa 1685-1690Aert de Gelder – Een koning uit het oude testament, waarschijnlijk Salomo – Olieverf op doek, circa 1685-1690 (detail)Aert de Gelder – Genezing van zieken – Olieverf op paneel, circa 1722-1725Cornelis de Man – Portret van apotheker Dr Ysbrand Ysbrandsz in een interieur – Olieverf op doek, circa 1667Eglon van der Neer – Jongedame speelt luit in een interieur – Olieverf op paneel, 1675Frans van Mieris – Jonge vrouw die een papegaai voert – Olieverf op paneel, 1663Frans van Mieris – Lezende vrouwe en man zitten aan tafel – Olieverf op paneel, 1676Frans van Mieris – Lezende vrouwe en man zitten aan tafel – Olieverf op paneel, 1676 (detail)Frans van Mieris – Portret van een dertigjarige man en een vijfentwintigjarige vrouw – Olieverf op paneel, 1669Frans van Mieris – Portret van een dertigjarige man en een vijfentwintigjarige vrouw – Olieverf op paneel, 1669 (detail)Gabriel Metsu – Elegante dame aan haar schrijftafel – Olieverf op paneel, circa 1662-1664Gabriel Metsu – Zittende vrouw in een interieur, een brief lezend – Olieverf op paneel, circa 1658-1661Gerard Dou – Geleerde bij het schrijven – Olieverf op paneel, circa 1635Gerard Dou – Geleerde bij het schrijven – Olieverf op paneel, circa 1635 (detail)Gerard Dou – Haringverkoopster met vissersjongan – Olieverf op paneel, circa 1664Gerard Dou – Haringverkoopster met vissersjongan – Olieverf op paneel, circa 1664 (detail)Gerard Dou – Jonge vrouw bespeelt een klavechord – Olieverf op paneel, circa 1665Gerard Dou – Kat hurkend in het raamkozijn van een kunstenaarsatelier – Olieverf op paneel, 1637Gerard Dou – Oude man in gebed – Olieverf op paneel, circa 1665-1670Gerard Dou – Oude vrouw met een kaars bij het raam – Olieverf op paneel, 1671Gerard Dou – Portret van Dirck van Beresteyn – Olieverf op zilver-koperlegering, circa 1652Gerard Dou – Zelfportret (?) voor een schildersezel – Olieverf op paneel, circa 1628-1629Godfried Schalcken – Parabel van het verloren zilverstuk – Olieverf op doek, circa 1675Godfried Schalcken – Portret van Barnthout van Slingelandt – Olieverf op koper, 1682Godfried Schalcken – Portret van Barnthout van Slingelandt – Olieverf op koper, 1682 (detail)Hendrick ter Brugghen – Allegorie van het Geloof – Olieverf op doek, circa 1626Jacob Ochtervelt – Zingende violist – Olieverf op paneel, circa 1666-1670Jan Lievens – Zelfportret – Olieverf op paneel, circa 1629-1630Jan Steen – Gebed voor de maaltijd, Olieverf op paneel, 1660Johannes Vermeer – Jonge vrouw aan het virginaal – Olieverf op doek, circa 1670-1675Maria Schalcken – Jongen die een vrouw druiven aanbiedt – Olieverf op paneel, circa 1675-1685Michiel van Musscher – Portret van de kunstenaar in zijn atelier – Olieverf op paneel, 1637Michiel van Musscher – Portret van de kunstenaar in zijn atelier – Olieverf op paneel, 1637 (detail)Pieter Lastman – David overhandigt Uria de Brief voor Joab – Olieverf op paneel, 1619Pieter Lastman – David overhandigt Uria de Brief voor Joab – Olieverf op paneel, 1619 (detail)Rembrandt van rijn – Hoofd van een meisje – Olieverf op paneel, circa 1645Rembrandt van Rijn – Minerva in haar studeervertrek – Olieverf op doek, circa 1635Rembrandt van Rijn – Oude man met baard – Olieverf op papier gemonteerd op paneel, 1633Rembrandt van Rijn – Portret van een oude man – Olieverf op paneel, circa 1646Rembrandt van Rijn – Rustende jonge leeuw – Zwart en wit krijt, grijs gewassen op bruin gelaagd papier, circa 1638-1642Rembrandt van Rijn – Studie van een vrouw met witte muts – Olieverf op paneel, circa 1640Rembrandt van Rijn – Studie van een vrouw met witte muts – Olieverf op paneel, circa 1640 (detail)Rembrandt van Rijn (Studio van) – Rembrandts moeder – Olieverf op paneel, circa 1628Rembrandt van Rijn en atelier – Portret van Antoine Coopal – Olieverf op Brazilliaans kastanjehout, 1635Willem van Mieris – Portret van een elegante vrouw – Olieverf op paneel, 1708Willem van Mieris – Portret van een elegante vrouw – Olieverf op paneel, 1708 (detail)
Laat een reactie achter;