Boijmans van Beuningen; Marijke van Warmerdam – Dichtbij in de verte

Onlangs opende in Boijmans een heuse solo show van Marijke van Warmerdam (1959), nu niet dat haar werk hier nooit eerder voorbij kwam, maar nog niet eerder in elkanders context. Een los werk bij Caldic in Kunsthal en een los werk bij Temporary waren zelfs dermate verschillend dat het niet echt makkelijk is een beeld te krijgen waar het Warmerdam om te doen is.

Daarom, goede zaak dat er bij Boijmans een solo is, en een flinke ook.

Haar werk krijgt de ruimte bij Boijmans, 3 zalen. Toch zit het goed vol;

Marijke van Warmerdam overzicht

Er is genoeg te kijken en te zien. En gelukkig niet alleen films maar ook andere media.

Bij binnenkomst eerst een landingsbaan waarbij de vliegtuigen landen in de zaal wat een effect op roept alsof de vliegtuigen echt in de zaal zouden kunnen landen. Niet echt natuurlijk, maar als toeschouwer word je wel bewust van het kijken naar het medium.

Marijke van Warmerdam - Vlieguigen - 16mm Filmloop

Dan eerst wat foto- en zeefdrukwerk.

Allereerst een van de toppers, een spiegel opgehouden in een landschap, de spiegel spiegelt echter daadwerkelijk de ruimte buiten het beeld, dus ik sta er zelf ook op. Een erg eenvoudig beeld waarin getracht wordt een beeld op te vangen. Wederom is er een spanning tussen het beeld en de toeschouwer.

Marijke van Warmerdam - Pedestal - Zeefdruk op spiegel op dibond

Enkele schilderwerken op inkjetprint. Een ervan al eens gezien bij de Caldic. In deze context het een stuk serieuzer werk.

Marijke van Warmerdam - Blossom - Sweep & Blossom - Branched - Acrylverf en inkjet print op doek

Marijke van Warmerdam - Blossom - Sweep - Acrylverf en inkjet print op doek

En hier wederom werk met spiegels. Luchten met daarin vegen (at random?) waardoor het beeld maar plaatselijk terugkaatst. Supertof in het echt, maar niet te fotograferen.

Marijke van Warmerdam - Traces - Zeefdruk op spiegel op dibond

Marijke van Warmerdam - Traces - Zeefdruk op spiegel op dibond

Waarvan deze om te fotograferen de grootste ramp was, maar wel een erg mooi werk.

Marijke van Warmerdam - Passing - Zeefdruk op spiegel op dibond

En de glazen bol op een sokkel.

Marijke van Warmerdam - Eiskugel - Hout, lak en ijs

Dan een flinke lading filmloops. Alledaagse beelden die steeds doorgaan tot het oneindige. De eerste was te zijn bij Temporary Stedelijk maar wordt hier stukken frisser en boeiender. En ze blijft maar die handstand doen…

Marijke van Warmerdam - Handstand - 16mm Filmloop

Puur esthetisch werk is er ook, inkt in water waardoor die rookachtige effecten optreden.

Marijke van Warmerdam - Dream machine - 35mm Filmloop

Een camera die heel laag over de grond scheurt. Door het enorme formaat van de projectie ontstaat een soortgelijk effect als die van de vliegtuigen. Als kijker word je geconfronteerd met de mediale aspecten van het beeld.

Marijke van Warmerdam - Wind - 35mm Filmloop

En bij dit werk schiet er zo nu en dan een vinger over de lamellen, hierdoor komt er ineens veel licht doorheen maar ook lijken het jumpshots en mede dankzij het enorme formaat is dat best heftig.

Marijke van Warmerdam - Light - 35mm Filmloop

Subtieler werk;

Marijke van Warmerdam - In the Distance - 35mm Filmloop

Marijke van Warmerdam - Beer - 2x16mm Filmloop

Dit heb ik ook eens eerder gezien, maar weet niet meer waar en wanneer, een kring mensen waarbij de projector in het midden staat en net als de camera ronddraait. De camera straalt bijna licht op de plek waar de mensen zouden kunnen staan. Wederom zie je het medium wat een effect heeft op het beeld maar ook ons bewust maakt van dat medium.

Marijke van Warmerdam - Kring - 16mm Filmloop

Wat prints met de titel Another Day en een soort net op een rekje? Geen idee wat dat moet doen. Al is een verzameling bewerkte zonsopgangen best leuk om te zien. Misschien had ik hiervoor de catalogus moeten inzien?

Marijke van Warmerdam - Another Day - Zeefdruk op papier

En papegaaien in Nederland? Ook een beetje een vreemd werk ten opzichte van voorgaande werken.

Marijke van Warmerdam - Face to Face - 35mm Filmloop

Het werk van Marijke van Warmerdam lijkt dus vaak de toeschouwer op de mediale aspecten van het beeld te werpen. Als toeschouwer ontkom je er bijna niet aan bewust te geraken van waar we naar kijken, nog bijna voordat we uberhaupt kijken. En als we al kijken zien we ook nog eens met een zekere regelmaat onszelf. Doordat het veelal eenvoudige beelden zijn, of in elk geval geen radicale onderwerpen, is die werking nog sterker. Toch lijkt men in het persbericht vooral te vallen voor de esthetiek van die triviale beelden. Terwijl die mij eerder in dienst lijken van haar werk. Verder is het natuurlijk qua vorm wel perfect uitgewerkt, niets is aan het toeval overgelaten, zo lijkt het.

Sommige werken zijn binnen de tentoonstelling een beetje vreemd, inhoudelijk althans. Eigenlijk ben ik wel benieuwd wat ze zelf tracht met haar werk, iemand ideeën?

In elk geval erg het bezoeken waard, zeker omdat de combinatie met JCJ ook nog eens top is. Is nog te zien tot en met 22 januari in Boijmans te Rotterdam.