MOYA (Museum of Young Art) is na drie jaar ploeteren in twee grote loodsen verhuisd naar de voormalige Sint-Antoniuskerk in Oosterhout. Maar voor een plek die kunst van meerdere kunstenaars tegelijk wil tonen, is zo’n kerkgebouw niet ideaal als tentoonstellingsruimte. Dat is op slimme wijze opgelost door midden in het schip van de kerk een gigantische constructie te bouwen, die de ruimte voorziet van een extra verdieping én de broodnodige wanden om al die verschillende presentaties een plek te geven. De bijna white cube-achtige bovenverdieping is gereserveerd voor solopresentaties van zowel Ide André als Rob Bouwman. Eronder bevindt zich een duopresentatie van Aleida van Dijk en Sven Verhaeghe. De buitenwanden van deze constructie functioneren tevens als gangen, waarmee bezoekers zowel linksom als rechtsom de kerk kunnen betreden. Hier zijn meer individuele werken te zien van verschillende kunstenaars en designers. In de zijbeuken van de kerk bevinden zich opnieuw solopresentaties, zoals die van Ellis Holman, Harma Heikens en Neeltje de Vries. Het altaar is gereserveerd voor de werken van Tomas Libertiny, die daar volledig tot hun recht komen. En dit is nog maar een greep uit het aanbod. Het geheel doet denken aan boekhandel Dominicanen in Maastricht: een voormalige kerk waar eveneens een constructie in het middenschip staat, gevuld met boekenrekken in plaats van hedendaagse kunst.
Het is een totaal andere benadering dan die van andere kunstkerken die hier wel eens voorbij komen. Deze kerk wordt al jaren niet meer gebruikt voor religieuze doeleinden en is — zeker vergeleken met de Oude Kerk in Amsterdam of de Grote Kerk in Breda — een minder monumentaal en beladen gebouw. Dat komt ongetwijfeld ook doordat het pas in 1908 gebouwd is. In Nederland zijn er veel van dit soort ontwijde kerken, en MOYA is een goed voorbeeld van hoe zo’n gebouw een nieuwe bestemming kan krijgen: als hedendaagse presentatie-instelling. Niet alleen is er die white cube-structuur in het midden, sommige presentaties — zoals die van Tomas Libertiny en Lily de Bont — lijken juist voor deze plek gemaakt. En mocht het nodig zijn, dan kan de constructie uit het middenschip verwijderd worden en krijgt de kerk haar oorspronkelijke architectuur terug alsof MOYA nooit heeft bestaan.
Een hedendaagse presentatie-instelling is natuurlijk niet alleen de ruimte zelf, het gaat ook om de inhoudelijke invulling. Die is, door de uiteenlopende selectie en brede programmering, wisselend van kwaliteit. Jong talent wordt afgewisseld met gevestigde namen; experimentele praktijken staan naast zeer toegankelijk werk. Met de titel Shift wordt de suggestie gewekt van een overkoepelende tentoonstelling, maar in de praktijk gaat het om 7 losse solopresentaties, die je op hun eigen merites moet beoordelen. Dat is een gemiste kans, een samenhangende groepstentoonstelling waarin de werken echt met elkaar in dialoog treden zou interessant zijn geweest. Tegelijkertijd blijft het een kunstenaarsinitiatief waarbij de individuele maker centraal staat en een podium krijgt op een bijzondere locatie. Bij Ide André op de bovenverdieping werkt dat perfect: zijn presentatie voelt alsof die specifiek voor deze plek is gemaakt. De keuze voor kunstenaars en vormgevers is dan het leidmotief, hoofdzakelijk toegankelijke werken met hier en daar een street-art randje of juist vanuit de designhoek met een autonoom randje.
Het is met deze nieuwe locatie en eigen smoel een aanvulling op het kunstlandschap in Nederland. Deze eerste presentatie hier maakt nieuwsgierig naar hoe MOYA zich de komende jaren verder zal ontwikkelen.
De tentoonstelling Shift is nog te zien tot en met 17 augustus bij MOYA te Oosterhout.
Laat een reactie achter;