Eindexamen Expositie; Sint Joost Breda 2025

Op Academie Sint Joost tref je doorgaans niet het hipste van het hipste. Dat is nooit zo geweest en dat is nu ook niet zo. Het gewone kunstenveld is ver weg in het voormalige seminarium, aan de rand van Breda, verscholen achter de bomen. Wie hier studeert, werkt geconcentreerd aan het opstarten van een eigen praktijk. Niet omdat het op kunst moet lijken, maar omdat er een innerlijke noodzakelijkheid is om iets te doen. Want het publiek, dat is ver weg.

Dat levert niet altijd even boeiende eindexamens op. Bij kunstenaars van wie die eigenheid na vier jaar begeleiding op de academie nog niet voldoende ontwikkeld is, of die de juiste vertaalslag nog niet hebben gevonden om daar iets mee te doen, komt het werk niet goed uit de verf. Sommige zijn al wel waar ze moeten zijn en worden soms opgepikt, maar ook voor de kunstwereld geld dat deze academie ver weg is.
Tegelijkertijd zie je genoeg kunstenaars die hier vandaan komen en die we vaker terugzien in het veld. Misschien valt dat niet zo op omdat ze lang niet allemaal in Breda zijn blijven wonen, of een master of zelfs een postacademische opleiding elders hebben gevolgd, waardoor het minder opvalt dan bij andere academies. Langzaam en gestaag is natuurlijk ook een traject waarmee je een leven als kunstenaar kunt opbouwen. Het vertrouwen op de eigenheid van de student maakt ook dat deze academie geen herkenbare signatuur op haar studenten projecteert, waarom bijvoorbeeld schilders van de HKU in Utrecht zo’n herkenbare stijl hebben.

Ook deze editie is weer grillig; niet alles overtuigt, en dat is ook niet erg. Het gaat om de praktijken die nieuwsgierig maken naar meer. Kunstenaars die op een bepaalde manier iets anders doen dan anders. Geen kunst die lijkt op kunst, maar waarachtige pogingen om tot iets te komen. Dat lukt dit jaar bovengemiddeld vaak. Hoewel niet altijd even duidelijk is wat het publiek er mee aan moet wekt het vertrouwen dat er meer is dan een eenduidige visuele strategie. Kunstenaars die niet 1 vondst hebben en dat keer op keer herhalen, maar een brede praktijk die blijk geeft van een heldere kern. Denk hierbij aan de radicale ready mades van Lieve Lipsch of juist de schilderijen van Elody Dijkstra of juist de ingrepen van Rebecca Levy.

Het is te hopen dat deze academie niet hetzelfde lot ondergaat als de wegbezuinigde academie in Den Bosch. Ook hier is Avans Hogeschool de eigenaar, is het pand verkocht, en is er geen zicht op een nieuwe locatie. Ik vrees het ergste voor deze academie. Misschien niet de bekendste, maar wel een stille kracht met een mooie voorgeschiedenis.

Hier volgt een beeldverslag van wat er zoal, om uiteenlopende redenen, opviel. Zoals altijd kun je op de foto’s klikken voor een grotere weergave.