Dit jaar viert Amsterdam zijn 750-jarig jubileum. Op 27 oktober 1275 kregen de inwoners van “Amstelredamme” namelijk tolvrijheid door graaf Floris V.. Deze allereerste keer dat de stad in officiële documenten werd benoemd, is de aanleiding voor citymarketing om uit te pakken. Ook het Amsterdam Museum kan dan niet achterblijven. Het museum had natuurlijk een historisch overzicht kunnen geven van het Amsterdam dat 750 jaar is vergaan, maar richt zich nu juist op het heden en de toekomst. Dat doet het in vier delen waarvan de eerste een solo presentatie is van Raquel van Haver, het tweede bestaat uit inzendingen van een Open Call. Het derde 15 presentaties met hedendaagse kunstenaars en het vierde deel een samenwerking tussen verschillende kunstenaars en een schoolgemeenschap. We beperken ons hier met de schilderinstallatie van Van Haver en de 15 toekomstvisies van kunstenaars.
Het begint met het heden: zes gigantische schilderijen van Raquel van Haver (1989), met daarop groepsportretten van de drijvende krachten in de stad zelf, inwoners die een verschil willen maken. Denk hierbij aan diverse vormen van sociaal activisme en manieren om de stad leefbaar te houden. De groepsportretten zijn thematisch samengesteld en bevatten elk een stuk of tien mensen. Het zijn stuk voor stuk indrukwekkende werken, waarbij de herkenbare geboetseerde olieverf wordt gecombineerd met drukwerk en marqueterie (laser-ingelegd houtsnijwerk). Het is een feest om als schilder doorheen te lopen, details te ontdekken en schilderkunstige vondsten te bewonderen. Het is het stevige schilderwerk waarin Van Haver uitblinkt waarmee ze hier niet alleen zichzelf, maar ook de medemens die zich inzet voor het grotere geheel, een podium biedt.
Toch knaagt er iets. Hoewel ik lang niet iedereen die op deze werken is geportretteerd ken, zou ik er toch een aantal moeten herkennen. De legenda’s die op de muren staan zijn absoluut noodzakelijk, maar die geven vervolgens helaas weinig context. Los van het thema waar ze onder vallen wordt niet duidelijk gemaakt wie zijn deze mensen en waarom worden ze hier weergegeven. Juist bij een viering van de stad zelf zou het mooi zijn geweest om al die inwoners, die hier op het podium worden gehesen, ook inzichtelijk te maken waaróm ze op dat podium staan. Overigens heeft Van Haver haar best gedaan. In de persberichten staat nadrukkelijk dat er uitgebreid onderzoek aan vooraf is gegaan, met interviews, maar daarvan zien we op zaal helaas niets terug. Daarvoor worden we naar het Stadsarchief verwezen. Dat voelt als een gemiste kans voor een verder fenomenaal artistiek werk om de stad te vieren.
Het derde deel van deze tentoonstelling bestaat uit vijftien perspectieven van hedendaagse kunstenaars op de toekomst. Dat mag nogal ruim worden opgevat. Geen enkel werk gaat specifiek in op Amsterdam, het zijn mogelijke scenario’s voor de toekomst in het algemeen. De zaalteksten geven allemaal een suggestie voor hoe we de toekomst (in volgorde) zouden kunnen tekenen, repareren, belichamen, vouwen, transmuteren, onthullen, horen, voorzien, betoveren, dromen, …, decoreren, doorkruisen, zaaien en overstijgen.
Het geeft het geheel een passende rode draad voor wat anders een reeks onsamenhangende solo-presentaties zou zijn. Gelukkig is de selectie van kunstenaars verrassend, met enkele meer bekende namen en een aantal minder gekende. In elk geval gaat het om presentaties die stuk voor stuk fris aanvoelen, niet werk tonen dat overal al te zien is geweest en daadwerkelijk een passende suggestie kunnen geven om om te gaan met de toekomst. Een toekomst van Amsterdam, maar eigenlijk van ons allemaal.
Deze tentoonstelling is nog tot en met 30 november te bezoeken bij Amsterdam Museum aan de Amstel.
Laat een reactie achter;