Rijksmuseum; Vermeer

De sphinx van Delft heeft zijn geheimen nog altijd niet prijs gegeven. Er is bar weinig bekend over het leven en de werkwijze van Vermeer (1632-1672). In tegenstelling tot andere […]

De sphinx van Delft heeft zijn geheimen nog altijd niet prijs gegeven. Er is bar weinig bekend over het leven en de werkwijze van Vermeer (1632-1672). In tegenstelling tot andere kunstenaars uit de 17e eeuw, moeten we het doen met een beperkt oeuvre waarvan ook nog eens een flink aantal werken door de eeuwen heen verloren is geraakt. Ondanks die beperkte productie is zijn invloed niet te overschatten. Nederland bracht Bosch, Rembrandt, Frans Hals, Van Gogh, Mondriaan, en Vermeer. Kunstenaars wiens werk overal ter wereld weerklank heeft.

Ja, we kennen de werken uit de collectie van het Rijksmuseum en het Mauritshuis. Je kent de beelden en denkt te weten hoe het er allemaal uitziet. En echt grote verrassingen hoef je niet te verwachten, zo veel is er nu eenmaal niet. Sommige werken hebben de eeuwen minder goed doorstaan dan andere schilderijen. Helaas inherent aan de late herontdekking van Vermeer in de 19e eeuw.

Dus waarom zou je gaan? Al die reproducties verpesten hoe het schilderij er eigenlijk uit ziet, je verwacht foto’s, maar er zijn meer dan genoeg dikke klodders verf te zien. Ook worden de reproducties vaak veel te licht afgedrukt, terwijl Vermeer eigenlijk nergens echt puur wit gebruikt lijkt te hebben, de schilderijen zijn veel grijzer en donkerder dan je zou verwachten. Hier ervaar je Vermeer echt, niet als beeld, maar als fysiek object. Het zijn geen traag en precies geschilderde werken, het zijn vlotte, ruimtelijke schilderijen. Geen gepriegel, maar wonderlijk raak, waarna van een afstand alles in elkaar lijkt te schuiven tot een prachtig beeld. Niet toevallig raak, maar steeds weer opnieuw werk voor werk.

Deze tentoonstelling in het Rijksmuseum is een once in a lifetime ervaring. Hier een beperkt beeldverslag. Maar Vermeer bewijst hier vooral dat je zijn werk in het echt moet zien.

Je hebt nog tot en met 4 juni om deze tentoonstelling te bezoeken.