Ornis A Gallery; Jan Knap

Het gebruiken van religie is niet vreemd binnen de beeldende kunstgeschiedenis. Eigenlijk is het tot en met de neoplastische stroming zelfs centraal geweest, het zoeken naar een universeel goddelijk principe. […]

Het gebruiken van religie is niet vreemd binnen de beeldende kunstgeschiedenis. Eigenlijk is het tot en met de neoplastische stroming zelfs centraal geweest, het zoeken naar een universeel goddelijk principe. Maar met de komst van de avant-garde als mentaliteit, het anti-burgelijke, was religie zo ongeveer het eerste heilige huisje wat er aan ging. Als religie al ter sprake kwam was het vaak ironisch of cynisch.

In Nederland tijdens de hoogtijdagen van het postmodernisme was het Marc Mulders die religie weer serieus nam, elders deed ook Jan Knap (1949) dat.

De werken van Jan Knap zijn eigenlijk een soort hedendaagse religieuze voorstellingen. Niet zien we letterlijk het lijden van de Christus maar vooral de jeugdige Jezus die al dan niet met Johannes of Maria rustig door de wereld loopt. Het is luchtig werk. Soms met een knipoog naar de reclames van vroeger met de ideale wereld met de bijbehorende robuste gieter om de bloemetjes water te geven.

Dat alles is op luchtige wijze geschilderd, losjes maar met gevoel voor details in gebeurtenissen. Het is goed te zien hoe op de achtergrond van een schilderij twee vegen verf (die engelen moeten voorstellen) appels aan het plukken zijn. Het zijn feelgood schilderijen die nergens ironisch of cynisch zijn ook al heeft het een reclame sfeer. Toch probeert Knap de religie nergens te verkopen, maar wel te tonen als iets wat het oprecht kan zijn. Een idealisme dus, maar nergens te opdringerig. Dat maakt dat de werken het zelfde werken als de religieuze schilderijen van kunstenaars van lang geleden. Ik kijk niet naar de Madonna, je ziet het beeld wat met energie gemaakt is.

De grotere doeken zijn qua kleuren en verf ontzettend kundig, maar de ware meesterwerken zijn de aquarellen waar alle zachtheid maar ook raakheid optimaal tot hun recht komen.

Het enige wat je dan nu nog kunt afvragen is in hoeverre dergelijk werk in 2013 nog actueel en relevant is. Wat door Knap waarschijnlijk beantwoord zal worden met “dat zien we over een 100 jaar wel”. In een tijd waar veel kunst lijkt in te spelen op het ene actuele en vooral modieuze vraagstuk na het andere zijn juist de kunstenaars als Knap en Mulders het die in een veel groter verloop van tijd kijken en misschien die tijd daardoor ook wel overstijgen? Of worden ze er toch slachtoffer van?

Jan Knap Overzicht

Jan Knap Overzicht

Jan Knap - Untitled - 220x170cm Olieverf op canvas

Jan Knap – Untitled – 220x170cm Olieverf op canvas

Jan Knap - Untitled - 220x170cm Olieverf op canvas (detail)

Jan Knap – Untitled – 220x170cm Olieverf op canvas (detail)

Jan Knap - Untitled - 75x90cm Olieverf op canvas

Jan Knap – Untitled – 75x90cm Olieverf op canvas

Jan Knap - Untitled - 75x90cm Olieverf op canvas (detail)

Jan Knap – Untitled – 75x90cm Olieverf op canvas (detail)

Jan Knap - Untitled - 68x100cm Olieverf op canvas

Jan Knap – Untitled – 68x100cm Olieverf op canvas

Jan Knap - Untitled - 68x100cm Olieverf op canvas (detail)

Jan Knap – Untitled – 68x100cm Olieverf op canvas (detail)

Jan Knap - Untitled - 68x100cm Olieverf op canvas

Jan Knap – Untitled – 68x100cm Olieverf op canvas

Jan Knap - Untitled - 68x100cm Olieverf op canvas (detail)

Jan Knap – Untitled – 68x100cm Olieverf op canvas (detail)

Jan Knap - Untitled - 68x100cm Olieverf op canvas (detail)

Jan Knap – Untitled – 68x100cm Olieverf op canvas (detail)

Jan Knap - Untitled - 55x67cm Olieverf op canvas

Jan Knap – Untitled – 55x67cm Olieverf op canvas

Jan Knap - Untitled - 45x60cm Olieverf op canvas

Jan Knap – Untitled – 45x60cm Olieverf op canvas

Jan Knap - Untitled - 43x60cm Inkt op papier

Jan Knap – Untitled – 43x60cm Inkt op papier

Jan Knap - Untitled - 42x60cm Inkt op papier

Jan Knap – Untitled – 42x60cm Inkt op papier

De tentoonstelling van Jan Knap is tot en met 23 februari te zien bij Ornis A Gallery (die verhuisd is naar de Hazenstraat te Amsterdam).