Het is niet zo dat er de afgelopen jaren geen aandacht was voor het werk van Mark Manders (1968). In 2020 was er nog een overzichtspresentatie in het Bonnefantenmuseum: The Absence of Mark Manders. Die tentoonstelling opende slechts een maand voordat de eerste lockdowns plaatsvonden, ik vermoed dat relatief weinig mensen de imposante presentatie toen zagen. Manders mag het nu overdoen bij Museum Voorlinden, en uitgebreid ook.
De eerste paar zalen bestaan uit museale ruimtes waarin spaarzaam werk is geplaatst, keurig afgewogen gepresenteerd. Dat is slechts van korte duur, want al na enkele ruimtes waan je je in het atelier van Manders. Op en onder tafels zijn kleinere sculpturen geplaatst, soms vergezeld van schetsen, restmaterialen en ongedefinieerde substanties. Het is moeizaam te overzien wat voltooid werk is, wat onvoltooid is, wat onderdeel van de presentatie vormt of wat toevalligheden uit het atelier zijn. (De catalogus biedt gelukkig uitkomst, maar die was nog niet aanwezig bij mijn bezoek.) De vraag wat werk is en wat niet, wat brons is en wat daadwerkelijk klei is (als je denkt dat iets klei is, is het waarschijnlijk toch brons), laat de ervaring balanceren op de grens van illusie en werkelijkheid. Het is een poëtische, alternatieve wereld die Manders ons voorschotelt. Er is veel te zien, het is gedetailleerd en het is bedachtzaam gepresenteerd. Denk aan de dobbelstenen met afwijkende patronen, of de Wikipedia-pagina van de ‘Skiapode’ die niet op Wikipedia staat. Zo verwijzen meerdere werken naar zichzelf, andere werken of geven duiding aan hoe iets past binnen het oeuvre van Manders. Objecten zoals het koffiekopje en de kranten komen in vele verschillende gedaantes en vormen terug. Steeds zijn het onderdelen van die vreemde werkelijkheid waarin tijd en logica net even anders functioneren dan we van de natuurwetten verwachten.
Het werk van Manders mag onderhand bekend zijn, toch is dit overzicht een overtreffende trap van hoe een kunstenaar een museum naar zijn hand kan zetten. Ondanks de bescheidenheid die het werk uitstraalt, is het een sensationele tentoonstelling. Dit is een absolute must-see.
Mark Manders – Perspective Study – 280x141x8cm, Offsetdruk en acrylverf op ppaier, 2005-2025Mark Manders – Large Composition with Red – 258x75x98cm, Beschilderd hout,epoxy en ijzer, 2017Mark Manders – Large Composition with Red – 258x75x98cm, Beschilderd hout, epoxy en ijzer, 2017 (detail)Mark Manders – Suitcase with Dog and Pillows (Fragment of a Self-portrait as a Building) – Beschilderd keramiek, houten koffer en kussens, 1992Mark Manders – Documented Assignment – 9x13x3cm, Gepatineerd brons en pleistertape, 1992-1993Mark Manders – Clay Figure with Thin White Rope – 526x215x47cm, Beschilderd plasticrete, epoxy en canvas, hout, ijzer en touw, 2013-2018Mark Manders – Clay Figure with Thin White Rope – 526x215x47cm, Beschilderd plasticrete, epoxy en canvas, hout, ijzer en touw, 2013-2018 (detail)Mark Manders OverzichtMark Manders – Anthropological Trophy – 44x31x31cm, Brons, messing, roestvrij staal, beschilderd hout, offsetdruk op papier en glas, 2015-2018Mark Manders – Composition with Two Colours – 47x34x4cm, Offsetdruk op papier en beschilderd hout, 2005-2023Mark Manders – Composition with Verticals – 88x31x23cm, Hout, beschilderd epoxy en canvas, 2010Mark Manders – Perspective Study – 92x255x9cm, Offsetdruk en acrylverf op papier en hout 2005-2020Mark Manders – Perspective Study – 92x255x9cm, Offsetdruk en acrylverf op papier en hout 2005-2020 (detail)Mark Manders – Perspective Study – 92x255x9cm, Offsetdruk en acrylverf op papier en hout 2005-2020 (detail)Mark Manders – Bonewhite Clay Animals – 210x303x80cm, Beschilderd plasticrete, canvas en staal, 2024-2025Mark Manders – Monument – 215x135x140cm, Beschilderd brons, 2024-2025Mark Manders – Monument – 215x135x140cm, Beschilderd brons, 2024-2025 (detail)Mark Manders – Night Scene – 48x27x22cm, Beschilderd brons en haar, 2020-2025 & Head with Falling Earring – 44x30x17cm, 2025Mark Manders – Head with Falling Earring – 44x30x17cm, Beschilderd brons en zilver, 2025Mark Manders – Night Scene – 48x27x22cm, Beschilderd brons en haar, 2020-2025Mark Manders – Night Scene – 48x27x22cm, Beschilderd brons en haar, 2020-2025 (detail)Mark Manders – Room with Three Dead Birds and Falling Dictionary – Canvas, getaxidermiseerde vogels, hout, schuimrubber, offsetdruk en acrylverf op papier en hout, 1993-2018Mark Manders – Bone White Clay Head – 29x31x17cm, Beschilderd brons, 2025Mark Manders – Room with Three Dead Birds and Falling Dictionary – Canvas, getaxidermiseerde vogels, hout, schuimrubber, offsetdruk en acrylverf op papier en hout, 1993-2018 (detail)Mark Manders OverzichtMark Manders – Clay Head on Concrete Floor – 73x89x64cm, Beschilderd brons, beton, hout en glas, 2018-2024Mark Manders – Female Head Study – 70x55x43cm, Beschilderd brons, touw, hout, glas en acrylaatplaat, offsetdruk op papier en kippengaas, 2015-2017Mark Manders – Landscape with Falling Cup – 62x59x60cm, Beschilderd canvas, hout, epoxy en ijzer, 2019-2022Mark Manders – Landscape with Large Animal, Living Room Scene – 77x160x137cm, Roestvrij staal, hout, epoxy, zand en touw, 2014-2018Mark Manders – Landscape with Large Animal, Living Room Scene – 77x160x137cm, Roestvrij staal, hout, epoxy, zand en touw, 2014-2018 (detail)Mark Manders – Landscape Fragment – 20x40x16cm, Acrylverf op canvas, hout, zand en typemachine, 2017Mark Manders – Bone with Three Related Moments – 45x10x5cm, Beschilderd brons, 2024Mark Manders – Nightfall Scene – 51x43x23cm, Beschilderd brons en canvas, hout, ijzer en epoxy, 2024Mark Manders – Study for Short Sentences – 11x55x13cm, Porselein, touw, beschilderd canvas en hout, 2018Mark Manders – Still Life with Thin Red Sentence – 65x47x34cm, Beschilderd epoxy en ijzer en hout, 2020-2025Mark Manders – Landscape with dictionairies – 23x39x55cm, Beschilderd hout en canvas, zand en touw, 2015-2016Mark Manders – Onbekende titelMark Manders – Onbekende titelMark Manders – Room with All Existing Words – 270x1660x6cm, Beschilderd hout en staal, digitale prints, 2005-2025Mark Manders – Room with All Existing Words – 270x1660x6cm, Beschilderd hout en staal, digitale prints, 2005-2025 (detail)Mark Manders – Room with All Existing Words – 270x1660x6cm, Beschilderd hout en staal, digitale prints, 2005-2025 (detail)Mark Manders – Painted Head – 65x49x31cm, Beschilderd hout en canvas, epoxy, staal, roestvast staal en gemengde technieken, 2022Mark Manders – Figure Study – 164x43x43cm, Gepatineerd en beschilderd brons en ijzer, 1997-2015Mark Manders – Figure Study – 164x43x43cm, Gepatineerd en beschilderd brons en ijzer, 1997-2015 (detail)Mark Manders – OverzichtMark Manders – Composition with Blue Verticals – 52x31x31cm, Beschilderd hout, epoxy, offsetdruk en acrylverf op papier, krijt, roestvrij staal en glas, 2015-2025Mark Manders – Mind Study – 151x52x65cm, IJzer, hout en beschilderd epoxy, 2012Mark Manders – Field Fragment – 92x183x80cm, Beschilderd staal, zand, hout en glas, 2022Mark Manders – Studio Chair (Reduced to 88%) – 44x62x58cm, Staal, 2020Mark Manders – Painted Head – 203x153x96cm, Beschilderd hout en canvas, epoxy, staal, roestvrij staal en gemengde technieken, 2024-2025Mark Manders – Composition with Four Yellow Verticals – 266x391x419cm, Beschilderd brons, hout en ijzer, 2017-2019Mark Manders – Studio Chair with All Existing Words – 84x58x70cm, Aluminium en offsetdruk op papier, 2005-2019 & Mind Study – 204x154x10cm, Offsetdruk en acrylverf op papier en hout, 2018Mark Manders – Onbekende titel (detail)Mark Manders – Unfired Clay Head – 193x69x92cm, Beschilderd brons en ijzer, 2011-2015Mark Manders – Bonewhite Composition – 73x69x37cm, Beschilderd brons, 2025 & Bonewhite Clay Head – 124x125x74cm, Beschilderd plasticrete, plastic, hout en staal, 2025Mark Manders – Bonewhite Composition – 73x69x37cm, Beschilderd brons, 2025 & Bonewhite Clay Head – 124x125x74cm, Beschilderd plasticrete, plastic, hout en staal, 2025 (detail)Mark Manders – Onbekende titelMark Manders – Onbekende titelMark Manders – Wall with Drawings – Digitale prints op papier, touw en wasknijpers, 1990×2024Mark Manders – Dry Clay Head – 233x155x283cm, Beschilderd brons, 2015-2016Mark Manders – Dry Clay Head – 233x155x283cm, Beschilderd brons, 2015-2016 (detail)Mark Manders – Dry Clay Head – 233x155x283cm, Beschilderd brons, 2015-2016 (detail)Mark Manders – Bonewhite Factory – 375x300x510cm, Beschilderd hout, staal en touw, en gebeitst staal, 2015-2025Mark Manders – Bonewhite Factory – 375x300x510cm, Beschilderd hout, staal en touw, en gebeitst staal, 2015-2025 (detail)Mark Manders – Camouflaged Factory – 346x410x520cm, Gepatineerd brons, beschilderd hout, canvas, staal en brons en gebeitst staal, 2013-2025Mark Manders – Camouflaged Factory – 346x410x520cm, Gepatineerd brons, beschilderd hout, canvas, staal en brons en gebeitst staal, 2013-2025 (detail)Mark Manders – Still Life with Interconnected Holes – Diverse materialen, 2006Mark Manders – Onbekende titelMark Manders – Suitcase with One Single Word – 48x72x26cm, Koffer van geanodiseerd aluminium, digitale prints op papier, 2015-2024Mark Manders – Suitcase with One Single Word – 48x72x26cm, Koffer van geanodiseerd aluminium, digitale prints op papier, 2015-2024 (detail)Mark Manders – Broom with Fives (Fragment from Self-portrait as a Building) – 201x105x85cm, Bezem, offsetdruk op papier, spijkers en foto’s, 1999-2004Mark Manders – Room with All Existing Words – 265x688x432cm, Diverse materialen, 2005-2022Mark Manders – Room with All Existing Words – 265x688x432cm, Diverse materialen, 2005-2022 (detail)Mark Manders – Room with All Existing Words – 265x688x432cm, Diverse materialen, 2005-2022 (detail)Mark Manders – Room with All Existing Words – 265x688x432cm, Diverse materialen, 2005-2022 (detail)Mark Manders – Room with All Existing Words – 265x688x432cm, Diverse materialen, 2005-2022 (detail)Mark Manders – Room with All Existing Words – 265x688x432cm, Diverse materialen, 2005-2022 (detail)Mark Manders – Skiapod Media Set Diverse media, 2023-2025Mark Manders – Skiapod Media Set Diverse media, 2023-2025 (detail)Mark Manders – Studio Table – 124x165x110cm, Diverse materialen, 1992-2024Mark Manders – Studio Table – 124x165x110cm, Diverse materialen, 1992-2024 (detail)Mark Manders – Studio Chair – 55x62x64cm, Beschilderd hout, 2021Mark Manders – Broom with Fives – 142x35x14cm, Bezem, offsetdruk op papier, hout, spijkers, dobbelstenen en speelkaarten, 1999-2025Mark Manders – Onbekende titelMark Manders OverzichtMark Manders – Assignment – 25x35x7cm, Inkt en offsetdruk op papier, 2005-20025 (detail)Mark Manders – Broom with Fives – 28x32x10cm, Bezem, leer, dobbelstenen, offsetdruk op papier, nietjes, glas, beton en hout, 1998-2025Mark Manders – National Cupboard – 231x92x126cm, Hout, ijzer, radio, glas, touw, papier, foto’s, stoel, getaxidermiseerde ratten, 1989-2003Mark Manders – National Cupboard – 231x92x126cm, Hout, ijzer, radio, glas, touw, papier, foto’s, stoel, getaxidermiseerde ratten, 1989-2003 (detail)Mark Manders OverzichtMark Manders – Kitchen (Reduced to 82%) – 162x174x75cm, Beschilderd hout, canvas, roestvrij staal en water, 2002-2025Mark Manders – Kitchen (Reduced to 82%) – 162x174x75cm, Beschilderd hout, canvas, roestvrij staal en water, 2002-2025 (detail)Mark Manders – Broom with Fives (Birthday Broom) – 148x37x8cm, Bezem, hout, offsetdruk op papier, dobbelstenen, spijker en touw, 2001-2024Mark Manders – Broom with Fives (Birthday Broom) – 148x37x8cm, Bezem, hout, offsetdruk op papier, dobbelstenen, spijker en touw, 2001-2024 (detail)Mark Manders – My Bed – 82x180x220cm, Diverse materialen, 1992-2024Mark Manders – My Bed – 82x180x220cm, Diverse materialen, 1992-2024 (detail)Mark Manders – Isolated Bathroom, Composition with Four Colours – 84x716x359cm, Beschilderd brons en canvas, ijzer, epoxy, offsetdruk op papier en aluminium, 2010-2021Mark Manders – Isolated Bathroom, Composition with Four Colours – 84x716x359cm, Beschilderd brons en canvas, ijzer, epoxy, offsetdruk op papier en aluminium, 2010-2021 (detail)Mark Manders – Isolated Bathroom, Composition with Four Colours – 84x716x359cm, Beschilderd brons en canvas, ijzer, epoxy, offsetdruk op papier en aluminium, 2010-2021Mark Manders – Fox, Mouse, Belt – 15x120x40cm, Beschilderd brons en riem, 1992
Laat een reactie achter;