KAdE; Soft Power, Arte Brasil

Nu de Olympische Spelen voorbij zijn, en de schijnwerpers even niet op het sportevenement staan, wordt misschien zichtbaar wat de twee grote sportevenementen (het WK voetbal 2014 en deze Olympische Spelen) […]

Nu de Olympische Spelen voorbij zijn, en de schijnwerpers even niet op het sportevenement staan, wordt misschien zichtbaar wat de twee grote sportevenementen (het WK voetbal 2014 en deze Olympische Spelen) de staat Brazilië gekost hebben. Niet alleen staat het land er financieel op het moment slecht voor, omdat alles moest wijken en geïnvesteerd worden in deze twee evenementen werd er fors bezuinigd op cultuur en onderwijs. Inmiddels staan de grote stadions leeg, een voetbalstadion met een capaciteit van 40.000, ergens in het midden van de Amazone, wordt vrijwel alleen nog geboekt voor kinderfeestjes en trouwevenementen. Dan heb je wel heel leuk al die nieuwe toparchitectuur, veelal ingevlogen uit het buitenland, maar de lokale bevolking heeft er helemaal niets aan. Nog eens extra pijnlijk gezien de enorme armoede die het land nog altijd kent. De tijd dat de Olympische Spelen een vliegwiel kon zijn voor stedelijke ontwikkeling zijn blijkbaar voorbij.

Brazilië is een land met qua kunst een opmerkelijke geschiedenis. Evenals andere landen in Zuid-Amerika kent het een sterke modernistische traditie. Daar waar in Europa de ene na de andere modernistische stroming tot esthetiek verviel en de politieke lading naar de achtergrond verschoof is aan de andere kant van de oceaan het modernisme levendig gebleven. Het idee van een utopie is daar nog altijd niet afgeschaft. Dat heeft zo zijn gevolgen voor ook de hedendaagse kunst. Ondanks de globalisering zijn daar alle werken politiek beladen.

Soft Power Arte Brasil Overzicht

Soft Power Arte Brasil Overzicht

Bij Kunsthal KAdE gaat op dit moment de laatste week in van een overzichtstentoonstelling van kunst uit Brazilië met 38 kunstenaars. Dat levert op het eerste gezicht een chaotisch geheel op. Dat is niet vreemd want zowel qua beeldtaal, media als inhoud liggen de werken ver uit elkaar.  Er zijn grafische posters met politiek beladen slogans, schilderijen met het utopische landschap, een installatie waarbij de bezoeker zelf zijn theekruiden kan samenstellen, een film waarbij er steeds meer afval op straat gegooid wordt. En ga zo maar door. Er lijkt geen enkel werk te zijn dat niet linksom of rechtsom gaat over het land en de sociale ongelijkheid, de geschiedenis met het slavernijverleden, racisme en de politieke misstanden.

Braziliaanse kunstenaars en galeriehouders protesteren tijdens de opening tegen de regering

Braziliaanse kunstenaars en galeriehouders protesteren tijdens de opening tegen de regering die net op dat moment het cultuurdepartement wegbezuinigde.

De tentoonstelling moet het niet hebben van de onderlinge synergie tussen de werken, daarvoor liggen de werken simpelweg te ver uit elkaar in hun verschijning. Wat wel duidelijk wordt is dat Brazilië een land is met een enorme kloof tussen arm en rijk waarbij de regering eigenlijk totaal geen interesse lijkt te hebben voor de onderkant van de samenleving. Dat zorgt voor enorm veel problemen en ook misstanden. Het toont ons de schaduwzijde van de medailles. Een land dat in een economische crisis verkeerd kan gewoon eigenlijk geen 4,6 miljard uitgeven aan een evenement als dit.

Grafica Fidalga - Lambe Lambe posters - 66x96cm Posters

Grafica Fidalga – Lambe Lambe posters – 66x96cm Posters

Athos Bulcao - Tile panel from Brasilia TV Tower - 15x15cm voor iedere tegel, volledige muur 353x1295cm

Athos Bulcao – Tile panel from Brasilia TV Tower – 15x15cm voor iedere tegel, volledige muur 353x1295cm

Adriana Varejao - Polvo Color Wheel III - 100cm diameter, Olieverf op canvas - Polvo Oil Colours - Olieverf op basis van de 134 huidskleuren van Brazilie volgens onderzoek uit 1976 van het Braziliaanse Instituut voor Geografie en Statistiek

Adriana Varejao – Polvo Color Wheel III – 100cm diameter, Olieverf op canvas – Polvo Oil Colours – Olieverf op basis van de 134 huidskleuren van Brazilie volgens onderzoek uit 1976 van het Braziliaanse Instituut voor Geografie en Statistiek

Paulo Nazareth - Terreiro - perkament en gevonden objecten

Paulo Nazareth – Terreiro – perkament en gevonden objecten

Paulo Nazareth - Dupresso - perkament en gevonden objecten

Paulo Nazareth – Dupresso – perkament en gevonden objecten

Paulo Nazareth - Produtos de Genocidio (Products of Genocide) - 42x30cm Prints op papier

Paulo Nazareth – Produtos de Genocidio (Products of Genocide) – 42x30cm Prints op papier

Carla Zaccagnini - Evidencias de uma farca (Evidence of a Farce) - Time and the Economist & Welcome to Barsil and Rio & Apenas o futuro (Only the Future) - Mixed Media

Carla Zaccagnini – Evidencias de uma farca (Evidence of a Farce) – Time and the Economist & Welcome to Barsil and Rio & Apenas o futuro (Only the Future) – Mixed Media

Carla Zaccagnini - Evidencias de uma farca (Evidence of a Farce) - Apenas o futuro (Only the Future) - 60x42cm Reproductie uit een magazine uit de 70's met de tekst Until 1964 Brasil was the only country of the future, and than the future began’ In 1964 was het jaar van de militaire coup in Brazilië waarna een dictatuur plaatsvond van meer dan 20 jaar

Carla Zaccagnini – Evidencias de uma farca (Evidence of a Farce) – Apenas o futuro (Only the Future) – 60x42cm Reproductie uit een magazine uit de 70’s met de tekst Until 1964 Brasil was the only country of the future, and than the future began’ In 1964 was het jaar van de militaire coup in Brazilië waarna een dictatuur plaatsvond van meer dan 20 jaar

Poro (Brigida Campbell & Marcelo Terca Nada) - Por outras practicas e espiacialidades (For Other Practices and Spatialities) - 100x70cm Zeefdrukposters (Do newspapers get worse because they sell less or do they sell less because they have gotten worse?)

Poro (Brigida Campbell & Marcelo Terca Nada) – Por outras practicas e espiacialidades (For Other Practices and Spatialities) – 100x70cm Zeefdrukposters (Do newspapers get worse because they sell less or do they sell less because they have gotten worse?)

Poro (Brigida Campbell & Marcelo Terca Nada) - Por outras practicas e espiacialidades (For Other Practices and Spatialities) - 100x70cm Zeefdrukposters (Any similarity to reality is purely coincidental)

Poro (Brigida Campbell & Marcelo Terca Nada) – Por outras practicas e espiacialidades (For Other Practices and Spatialities) – 100x70cm Zeefdrukposters (Any similarity to reality is purely coincidental)

Jonathas de Andrade - ABC da Cana (Sugercane ABC) - 36 maal 30x35cm Foto's

Jonathas de Andrade – ABC da Cana (Sugercane ABC) – 36 maal 30x35cm Foto’s

Jonathas de Andrade - ABC da Cana (Sugercane ABC) - 36 maal 30x35cm Foto's (detail)

Jonathas de Andrade – ABC da Cana (Sugercane ABC) – 36 maal 30x35cm Foto’s (detail)

Cinthia Marcelle & Tiago Mata Machado - O Seculo (The Century) - 9,37minuten Video

Cinthia Marcelle & Tiago Mata Machado – O Seculo (The Century) – 9,37minuten Video

Gisela Motta - Chora Chuva - Installatie met 16 emmers gevult met water met 16 speakers op 6 tafels en 2 banken en 8 stereo versterkers

Gisela Motta – Chora Chuva – Installatie met 16 emmers gevult met water met 16 speakers op 6 tafels en 2 banken en 8 stereo versterkers

Gisela Motta - Chora Chuva - Installatie met 16 emmers gevult met water met 16 speakers op 6 tafels en 2 banken en 8 stereo versterkers (detail)

Gisela Motta – Chora Chuva – Installatie met 16 emmers gevult met water met 16 speakers op 6 tafels en 2 banken en 8 stereo versterkers (detail)

Thiago Martin de Melo - O ova da serpente e o crepusculo da demofobia (The Serpent's Egg and the Twilight of Demophobia) - Olieverf op canvas, glasvezel sculpturen en tv monitoren met stop motion animaties

Thiago Martin de Melo – O ova da serpente e o crepusculo da demofobia (The Serpent’s Egg and the Twilight of Demophobia) – Olieverf op canvas, glasvezel sculpturen en tv monitoren met stop motion animaties

Thiago Martin de Melo - O ova da serpente e o crepusculo da demofobia (The Serpent's Egg and the Twilight of Demophobia) - Olieverf op canvas, glasvezel sculpturen en tv monitoren met stop motion animaties

Thiago Martin de Melo – O ova da serpente e o crepusculo da demofobia (The Serpent’s Egg and the Twilight of Demophobia) – Olieverf op canvas, glasvezel sculpturen en tv monitoren met stop motion animaties (detail)

Chameckilerner (Rosane Chamecki & Andrea Lerner) - SAMBA #2 - 3minuten HD Video

Chameckilerner (Rosane Chamecki & Andrea Lerner) – SAMBA #2 – 3minuten HD Video

Cinthia Marcelle - Volta ao Mundo (Round the World) - 16,29minuten Video

Cinthia Marcelle – Volta ao Mundo (Round the World) – 16,29minuten Video

Tonico Lemos Auad - Reflected Archaeology (Iemanja) - Afkras inkt op behang print, expositie kopie

Tonico Lemos Auad – Reflected Archaeology (Iemanja) – Afkras inkt op behang print, expositie kopie

Tonico Lemos Auad - Reflected Archaeology (Iemanja) - Afkras inkt op behang print, expositie kopie (detail)

Rivane Neuenschander & Cao Guimaraes - Quarta-Feira da Cinzas (Epilogue) - 5,44minuten, HD-DVD

Rivane Neuenschander & Cao Guimaraes – Quarta-Feira da Cinzas (Epilogue) – 5,44minuten, HD-DVD

OPAVIVARA - SelfService Paje - Hout, formica, metaal, riet, water, theekruiden en mensen

OPAVIVARA – SelfService Paje – Hout, formica, metaal, riet, water, theekruiden en mensen

Marina Rheingantz - Circuito - 270x400cm Olieverf op cnvas

Marina Rheingantz – Circuito – 270x400cm Olieverf op cnvas

Maria Nepomuceno - Oferenda aos deuses das cores (Offering to the gods of colours) - 350x300x120cm Kermiek, riet, klei, porcelein, textiel, schelpen, acrylverf, fiberglass en hars

Maria Nepomuceno – Oferenda aos deuses das cores (Offering to the gods of colours) – 350x300x120cm Kermiek, riet, klei, porcelein, textiel, schelpen, acrylverf, fiberglass en hars

Marcos Chaves - Eu so vendo a vista (ik verkoop of zie enkel het uitzicht) - 186x250cm C-print

Marcos Chaves – Eu so vendo a vista (ik verkoop of zie enkel het uitzicht) – 186x250cm C-print

Haas & Hahn - Favela Painting - Muurschildering

Haas & Hahn – Favela Painting – Muurschildering

Voor wie weinig heeft met het land, de Spelen en het afgelopen WK en het allemaal een ver weg show vind. Het is goed te weten dat de Nederlanders ook goed hebben huisgehouden in Brazilië. Al is het slechts een klein deel en slechts 24 jaar, het uiterste Oostelijke puntje van het land was ooit eigendom van de Republiek. We hebben er in Den Haag het Mauritshuis aan te danken dat voor een deel gebouwd kon worden op de winsten van Brazilië, met name slaven en de suikerriethandel. In het kielzog van deze kleine kolonie werden kunstenaars en diverse wetenschappers meegenomen om onderzoek te doen en van alles vast te leggen. Een selectie daarvan is nu ook hier te zien.

Mapping Brasil

Mapping Brasil

Johan Nieuhof - Joan Nieuhofs Gedenkwaerdige Zee en Landreize door de voornaamste landschappen van West en OostIndien - Boek

Johan Nieuhof – Joan Nieuhofs Gedenkwaerdige Zee en Landreize door de voornaamste landschappen van West en OostIndien – Boek

Alcide d'Obigny - Voyage Dans L'Amerique Meridionale - Boek

Alcide d’Obigny – Voyage Dans L’Amerique Meridionale – Boek

Reconstructie Paleis Vrijburg in Recife, residentie Johan Maurits, schilderijen door Albert Eckhout en Frans Post

Reconstructie Paleis Vrijburg in Recife, residentie Johan Maurits, schilderijen door Albert Eckhout en Frans Post

De tentoonstelling bij Kunsthal KAdE te Amersfoort is nog tot en met 28 augustus te zien.