Gastschrijvers 10 & 11; Loes Wijnstekers & Sanne Luteijn – Kunstenaars, kunstmarkt en kunstmores: what to do and what not to do

[Vandaag een artikel wat eigenlijk de introductie is voor een veel groter geheel. Dat geheel zal gaan over alles waar je als beeldend kunstenaar bar weinig mee van doen wilt […]

[Vandaag een artikel wat eigenlijk de introductie is voor een veel groter geheel. Dat geheel zal gaan over alles waar je als beeldend kunstenaar bar weinig mee van doen wilt hebben, maar toch zult moeten weten; de dingen buiten het maken om. Loes Wijnstekers en Sanne Luteijn zullen hier de gangbare wegen bespreken hoe de kunstwereld in Nederland werkt. Vandaag dus de introductie.]

 

Kunstenaars, kunstmarkt en kunstmores: what to do and what not to do

The introduction

De titel zegt het al; deze reeks blogposts gaat over kunstenaars, kunstmarkt en kunstmores. En alles wat daar bij hoort. Wij bespreken vanuit verschillende spelers op de kunstmarkt wat je als kunstenaar wel en zeker ook niet moet doen om jouw werk in de markt te zetten. Onze intentie daarbij is om te focussen op de werkwijze van galerieën, musea, kunstbeurzen, verzamelaars en kunstenaars etc.. Daarbij bespreken we de werkwijze vanuit markt, profilering (‘branding’)en professionaliteit.

Eerst een korte introductie over ons: wij (Sanne en Loes) zijn twee jonge kunsthistorici die werkzaam zijn in de Nederlandse kunstwereld. Sanne werkt voor een internationaal opererende galerie en Loes op de marketing- en communicatieafdeling van een museum. Samen hebben we werkervaring op verschillende snijvlakken van de kunstwereld. Bijvoorbeeld: het samenstellen van tentoonstellingen, organiseren van kunstbeurzen en werken met en voor kunstenaars. Niet geheel onbelangrijk is dat we door deze ervaringen een duidelijk mening hebben ontwikkeld hoe je als kunstenaar jezelf het beste kan profileren. Met dank aan Niek krijgen wij de ruimte om deze visie te etaleren.

Aangezien dit ons eerste blog is willen we je een duidelijk kader geven vanuit welk gedachtegoed wij schrijven. Door ons werk zijn we goed bekend met wat er speelt binnen de kunsten; vanuit de overheid, op de academies en de kunstmarkt. We zijn op de hoogte van de belangrijke ontwikkelingen en maken ze zelfs van dichtbij mee. Zo volgen we de ontwikkelingen van de Rijksakademie en de Ateliers op de voet. Daarnaast merken we dat, sinds de introductie van het begrip ‘cultureel ondernemerschap’ aan het einde van de jaren ’90, de aandacht voor dit begrip aanzienlijk is gegroeid. Over de precieze definitie van deze term kun je echter discussiëren, daarvan zijn we ons bewust.

Cultureel ondernemerschap staat echter symbool voor het groeiende besef dat een kunstenaar ook zakelijk bewustzijn moet ontwikkelen. Daarbij zijn andere verwachtingen en mogelijkheden gepaard dan tien jaar geleden. Zo helpen het internet en de social media bij een snelle verspreiden van visuele interpretaties en het vinden van een achterban. Maar zorgt het tevens dat je in contact komt met – voor jou – de juiste partijen?

Een streven van een kunstenaar kan het opbouwen van een werkrelatie zijn met een galerie, dit is immers een vorm van validatie dat het werk van een bepaalde kwaliteit is. De werkrelatie tussen galerie en kunstenaar is (bijna) te vergeleken met een intieme relatie. Je werkt samen en stemt op elkaar af. De een door werk te leveren, de andere door verzamelaars, critici en musea te vinden waarbij het werk past. Hierbij streef je er naar het beste in elkaar naar boven te halen en er is een duidelijke mate van wederkerigheid.

Een galerie heeft altijd een rode draad in haar werkwijze en kunstenaars. Hierdoor tracht het een continue vorm van kwaliteit te leveren en dit zorgt er voor dat verzamelaars en geïnteresseerden weten wat ze van de galerie kunnen verwachten. Voordat je, als kunstenaar, een galerie benadert om te exposeren kun je kritisch kijken en jezelf afvragen of jij binnen deze rode draad past. Wat voeg jij toe aan de stal van een galerie? Als je deze vraagt goed kan beargumenteren dan begrijp je goed waar jij voor staat. Een belangrijk aspect in deze tijd waar er meer kunstenaars zijn dan expositieruimtes.

De kunstwereld is continue in beweging. Nieuwe tentoonstellingen, beurzen, galeries en nieuwe kunstenaars die jaarlijks afstuderen. Dit betekent ook nieuwe invloeden, gedachtes en contexten. Waardoor er veel nieuws is te ontdekken. Wij vragen ons af of je als kunsthistorici en kunstenaar daarin moet mee bewegen of juist tegen in moet gaan. Wanneer waai je met de wind mee en wanneer kies je er voor om tegen het canon in te gaan?

De context van de kunsten wordt voor en door mensen bepaald (net als de muziek industrie overigens). Dit zorgt er voor dat er bepaalde mores zijn die je alleen door kennis en ervaring kunt op doen. Een goed voorbeeld hiervan is de gang van zaken op een kunstbeurs. Een beurs is een plek om te verkopen en netwerken met verzamelaars, critici en potentiële kopers. Het is daarom niet het moment om je portfolio mee te nemen en uitgebreid over je werk te vertellen. Ook al is het voor een kunstenaar een ideale gelegenheid waarbij veel galeriehouders tegelijk aanwezig zijn.

In onze volgende blogposts zullen we verder op de kunstmarkt en kunstmores ingaan en onze ideeën en tips verder delen. Wat voor ons nog belangrijk is om te melden, is de rol die kwaliteit speelt binnen onze ervaringen. Kwaliteit speelt namelijk een grote rol, het is de drijfveer achter alles. We kunnen je niet vertellen hoe je kwalitatief goed werk maakt (gelukkig) maar willen je het volgende meegeven: kennis over hedendaags kwalitatief werk, kunstgeschiedenis, (hedendaagse) kunstmarkt en belangrijke personen kan helpen bepalen wat en waarom jouw werk bijdraagt aan de bestaande kunstmarkt. Aangezien dit een precair onderwerp is verdient dit bij tijd een eigen blog waarin we proberen uit te leggen waarom het zo is en zo werkt.

Bij deze onze ‘aftrap’; de introductie. In een volgend blog gaan we in onder andere op de volgende onderwerpen: positiebepaling van kunst en galeries, hoe kom je (niet) binnen bij een galerie, kunstbeurzen en prijzen. Mochten we na deze reeks echter inspiratie hebben voor meer dan lees je dat uiteraard ook.